مشترک المنافع ایسلند

مشترک المنافع ایسلند به دوره ای از برقرای حکومت غیر متمرکز در تاریخ ایسلند اشاره دارد که از سال 930 تا 1266 میلادی ادمه داشت توسط مهاجران نروژی ایجاد شد که از حکومت اقتدارگرای هارالد زیبا موی گریخته بودند. مهاجران علاوه بر علاقه به حفظ سنت های بومیشان تمایلی به بازتولید یک حکومت خودکامه مانند آنچه در نروژ از آن گریخته بوند نداشتند در نتیجه شکل مبتکرانه ای از حکومت رقابتی ایجاد کردند، حتی برخی نظریه پردازان سیاسی عصر حاضر آن سیستم را جایگزین بهتر و کارآمدتر برای دموکراسی های مدرن می دانند.

سیستم گاثورت

گاثورت را می توان در زبان فارسی به قبیله ترجمه کرد، هر چند که گاثورت ها دوتفاوت اساسی با قبایل معمولی داشتند، اول آن که بر خلاف اکثر قبایل، گاثورت ها فاقد قلمرو بودند و اعضای  آن ها در کنار هم زندگی می کردند و دوم آن که پیوستن به هر قبیله یک انتخاب شخصی بود و هرشخص بادر نظر گرفتن خدمات وقوانین قبیله اقدام به عضویت می کرد.البته هیچ قبیله ای نمیتوانست تمام مناطق ایسلند را پوشش دهد که این مساله دلایل اقتصادی داشت ( همان طور که یک شرکت تعاونی ممکن است فقط در یک منطقه خاص فعالیت کند یا یک رستوران زنجیره ای که در همدان فعالیت دارد توان تاسیس یک شعبه در مشهد را نداشته باشد)  اما هیچ منطقه ای به تنهایی در انحصار یک قبیله نبود قبایل همواره بر سر عضو گیری با یکدیگر رقابت داشتند.

گوتی

رهبر یا ریش سفید هر قبیله را گوتی می خواندند ، گوتی ها قدرت و مشروعیت خود را از پیروان خود می گرفتند  که غالبا مالک زمین های خویش بودند همین عامل باعث می شد گوتی ها برعکس رهبران سیاسی هم عصرشان در نقاط دیگر جهان دست بسته تری داشته باشند، چرا که اگر اعضای قبیله از رهبری گوتی ناراضی می بودند وی عملا گوتی از قدرت خلع می شد.

 سیستم قضایی

هنگام بروز اختلاف بین دو شخص یا وقوع جرم  معمولا دو طرف نزد دادگاه هایی می رفتند که طرفین دعوی هر کدام نیمی از قضات را انتخاب می کردند و در  صورتی که یکی از طرفین حاضر به همکاری نمی شد دادگاهی به نام وارتینگ تشکیل می شد که اعضای آن را گوتی ها انتخاب می کردند

افول

با ورود مسیحیت به ایسلند و قرار گرفتن کشور تحت حاکمیت کلیسای کاتولیک برای اولین بار مالیات های اجباری وضع شد با گسترش نفوذ کلیسا رقابت در زمینه رهبری از بین رفت، گوتی ها موقعیت انحصاری یافتند و به دست نشانده های کلیسا تبدیل شدند و با وجود موقعیت انحصاری دیگر دلیلی برای تبعیت از اعضای قبیله که به رعایای ایشان تبدیل شده بودند نداشتند.

 منابع:

w